اخسرین أعمالا؛ فاجعه‌ای در لباس دینداری
اخسرین أعمالا؛ فاجعه‌ای که در لباس دینداری رخ می‌دهد!
«قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالًا الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا» (کهف/۱۰۳-۱۰۴)
“بگو: آیا شما را از زیانکارترین مردم در کارها آگاه کنیم؟ کسانی که تلاششان در زندگی دنیا گمراه شده، در حالی که گمان می‌کنند کار خوبی انجام می‌دهند!”
این آیه، هشداری بزرگ است به تمام کسانی که تصور می‌کنند در مسیر حق هستند، اما در واقع، مسیرشان به انحراف کشیده شده است.
قرآن از کسانی سخن می‌گوید که گمان دارند در حال خدمت به دین هستند، اما نتیجه‌ی کارشان، چیزی جز ضلالت و تباهی نیست.
معنای فی سبیل الله
قرآن همواره از «فی سبیل الله» سخن گفته است، اما بسیاری آن را با «قربه الی الله» اشتباه می‌گیرند.
فی سبیل الله یعنی هر عملی که در مسیر تحقق پروژه الهی و نظام‌سازی توحیدی باشد.
اما این مسیر، یک مسیر فردی نیست! بلکه باید در چارچوبی قرار گیرد که ولی خدا و امام مشروع آن را ترسیم کرده است.
به بیان دیگر، هر عملی که خارج از “فرایند تحقق اهداف راهبردی اسلام” باشد، حتی اگر با نیت خیر انجام شود، ممکن است به گمراهی بینجامد!
تاریخ، سرشار از نمونه‌هایی است که انسان‌ها، به نام دین و با نیت خالص، دست به جنایت زده‌اند:
قاتل امیرالمؤمنین (ع) نیت قربه الی الله داشت!
قاتلان امام حسین (ع)، به گمان خود، برای حفظ دین خدا او را کشتند!
کسی که شهید مطهری را ترور کرد، تصور می‌کرد که بزرگ‌ترین خدمت را به اسلام انجام می‌دهد!
این یعنی “اخسرین اعمالا"؛ یعنی نابود شدن عمل در حالی که انسان گمان می‌کند در حال انجام بهترین کارهاست!
عملی که در مسیر امام جامعه نباشد، تباه است
در دنیای سیاست، این انحراف بیشتر از هر جای دیگری دیده می‌شود.
وقتی کسی بدون درک راهبردهای ولی مشروع، اقدام به کاری کند که مسیر حرکت جامعه اسلامی را تضعیف کند، حتی اگر نیتش قربه الی الله باشد، در نهایت، در مسیر طاغوت قرار گرفته است.
برخی گمان می‌کنند که “کار خوب” انجام می‌دهند، اما چون در مسیر اهداف طراحی‌شده‌ی ولی جامعه نیست، نتیجه‌اش چیزی جز ضرر و انحراف نیست.
هر حرکت سیاسی و اجتماعی، اگر از چارچوب هدایت ولی خدا خارج شود، حتی اگر با شعار حق باشد، در نهایت به تقویت جبهه باطل می‌انجامد.
سنت الهی این است:
اسلام یک نظام دارد و هر اقدامی باید در دل این نظام تعریف شود.
هر حرکتی که از مسیر ولی الهی خارج شود، دیر یا زود در زمین دشمن بازی خواهد کرد.
عبرت‌های امروز؛ چگونه اخسرین اعمالا نشویم؟
امروز هم این خطر، جامعه اسلامی را تهدید می‌کند.
جریان‌هایی که بدون توجه به مصالح کلی نظام اسلامی، تصمیمات احساسی می‌گیرند و باعث تضعیف جبهه مقاومت می‌شوند.
افرادی که به اسم عدالت‌خواهی، ولی‌فقیه و نظام اسلامی را تضعیف می‌کنند، در حالی که فکر می‌کنند در حال خدمت به مردم‌اند.
کسانی که به جای هم‌افزایی در جبهه انقلاب، با اقدامات بی‌حساب، آب به آسیاب دشمن می‌ریزند و شکاف داخلی ایجاد می‌کنند.
پس چه باید کرد؟
در سیاست، مهم‌تر از نیت خوب، “مسیر درست” است.
هر اقدام اجتماعی و سیاسی باید در چارچوب طرح و برنامه ولی خدا باشد.
بدون فهم جایگاه ولی و نظام اسلامی، هر عملی ولو با نیت خالص، ممکن است در زمین دشمن تمام شود.
تنها راه رهایی از “اخسرین اعمالا” این است که بدانیم:
ولایت، قطب‌نمای حرکت سیاسی و اجتماعی ماست.
هر عملی که در مسیر تحقق نظام الهی و اراده امام جامعه نباشد، محکوم به شکست است.
در سیاست و اجتماع، اراده‌ی الهی در اراده ولی خدا متجلی است.
راه درست، پیروی از امام جامعه است، نه هر کس که گمان می‌کند “درست” می‌اندیشد!
✍حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی رنجبر